FOTOGRAAF RUUD VAN EMPEL
Ruud
van Empel is geboren in 1958 in Breda. Hij studeerde in de jaren zeventig aan
de Academie voor Beeldende Kunst St. Joost te Breda. In de jaren tachtig maakte
hij zelfstandig geproduceerde videotapes. Eind jaren tachtig verhuisde hij naar
Amsterdam waar hij zich verder ontwikkelde als beeldend kunstenaar. Zijn eerste fotoseries waren The Office
(1995-2001), Study for Women (1999-2002) en Study in Green
(2003). Zijn eerste solo-expositie was in het Groninger Museum in 1999. Hij brak internationaal door met zijn serie World-Moon-Venus.
(2003). Zijn eerste solo-expositie was in het Groninger Museum in 1999. Hij brak internationaal door met zijn serie World-Moon-Venus.
Technieken – het inhoudelijke eindresultaat is,
anders dan bij het surrealisme, gericht op een natuurlijk werkelijkheidsgehalte.
De kunstmatigheid van de werkwijze is wel zichtbaar, maar het uiteindelijke
beeld is een overtuigende, zelfstandige realiteit. Het werk oogt daardoor
niet grotesk of absurd, maar zou zich zo in de werkelijkheid kunnen voordoen.
De fotografische beelden van Van Empel staan daarin
op zichzelf. Ze doen zich niet ‘schilderachtig’ voor en zijn ontdaan van
beladen ‘picturale’ associaties. Hij zet fotografie niet in als vervanger
van schilderkunst, maar zet het medium in als een zelfstandige vorm van
verbeelding. Het werk van Ruud van Empel bestaat bij de gratie van de
camera waarmee hij zijn bouwmateriaal vastlegt.
Na ‘The Office’ volgt in
de periode 2000-2002 de serie ‘Study for women’, een aantal vrouwenportretten
die refereren aan een de kunststroming van
het magisch realisme. Daarin kondigt zich de beeldtaal aan waarmee hij kort
daarna wereldwijd erkenning zal vinden. De series ‘Study in Green’ uit
2003-2004, ‘Untitled’ uit 2004 en de sterk verwante series ‘World’, ‘Moon’ en
‘Venus’ die hij in 2005 begon, betekenen voor Van Empel een internationale
doorbraak.
“Van
Empels virtuositeit ligt in zijn vermogen het soort ideeën dat in de
schilderkunst (historische verwijzingen, de kracht van een blik, kleurgebruik )
en cinema ( structuur met meervoudige beelden en de kracht van een vertelling)
besloten ligt te combineren in fotografie, en dat grootschalig te doen.
Om zijn werk te doorgronden, moet je je afvragen: Is het wetenschap of kunst? Is het echt of verzonnen? Is het onschuld of ontaarding?”
Om zijn werk te doorgronden, moet je je afvragen: Is het wetenschap of kunst? Is het echt of verzonnen? Is het onschuld of ontaarding?”
Met name
de serie ‘World’ waarin het thema onschuld aan de orde wordt gesteld, maakt
veel indruk. Ze zijn geïnspireerd op de jeugdfoto’s van zijn vader. In
paradijselijke situaties van ongerepte, onbestaande natuurscènes laat Van Empel
keurig geklede, zwarte jongens en meisjes figureren. Tot op de dag van
vandaag bestaat hiervoor wereldwijd grote belangstelling en waardering.
Die doorbraak in Amerika
leidde
ook in Nederland tot museale aandacht en aankopen. Hij had
solotentoonstellingen in Museum Het Valkhof in Nijmegen, het Groninger
Museum en het NoordBrabants Museum in ’s-Hertogenbosch.
Sinds de internationale erkenning voor zijn werk Ruud van Empel de status heeft gegeven van een kunstenaar met een zelfstandige, onafhankelijk beeldtaal, heeft hij zijn oeuvre gestaag uitgebreid met onder meer de series ‘Theatre’ uit 2010-2013 en eerder al ‘Souvenir’ waarin hij een pregnant beeld geeft van zijn jeugd in Breda.
