Jean Tinguely (Fribourg, 22 mei 1925 – Bern, 30 augustus 1991) was Zwitserse schilder en beeldhouwer. Van 1940 tot 1945 studeert Tinguely aan de Kunstnijverheidsschool van Basel.
Tinguely is vooral bekend geworden door zijn kinetische kunstwerken. Hij maakte deel uit van het Nouveau Réalisme. De invloed van het Franse dadaïsme is duidelijk voelbaar in zijn werk. De kinetische kunst heeft als voornaamste thema: de beweging in kunst. De installaties van Jean Tinguely komen zowel door motoren, de toeschouwer als automatisch in beweging, bijvoorbeeld door wind. Tinguely is bekend van zijn constructies die werken als machines, maar geen zinvolle functies hebben. Van schroot vervaardigde hij door motoren aangedreven metaalsculpturen, waarvan de onderdelen ronddraaiden en heen en weer slingerden en zich steunend, stampend en knarsend voortbewogen.
Hoewel Tinguely pas veel later zijn fascinerende machines maakte, wortelt zijn werk in het Dadaïsme. Tinguely was teleurgesteld. Niet alleen in de wereld, maar ook in de Zwitserse precisie, de jacht op economisch rendement. Nu kan een kunstenaar gestalte geven aan zijn verzet tegen de beschaafde wereld door een hoop afval te presenteren als kunstwerk. Maar hij kan ook een draai aan deze impuls geven, en van de hoop afval iets vrolijks maken. Dat laatste is wat Jean Tinguely gedaan heeft met zijn bewegende machines. In 1944 begint hij te experimenteren met bewegende objeccten.
De vroege jaren van de kunstenaar illustreren hoe Tinguely zijn loopbaan nog iets toe aan de reliëfs, hij kwam op het idee om de ’zwevende' vormen te laten draaien en bewegen. Zo ontstonden de bewegende schilderijen.
In 1951 verhuist Jean Tingueey naar Parijs
Metametics (tekenmachines)
Midden jaren '50 maakt Tinguely zijn eerste meta-metics ''tekenmachines". Deze machines bestonden uit een blank vlak waarover een machinaal aangedreven pen willekeurige bewegingen maakte. Deze 'Métamatic' is niet alleen een parodie op het abstract-expressionisme, het Tachisme en het automatisme maar streefde ook naar de utopie van bijna-menselijke machines die vredig en vrolijk met de mens samenleven.
Vanaf nu waren het de mensen die beweging en geluid opriepen.
Met dit werk speelde Tinguely in op een thema dat in de moderne kunst al eerder aan de orde was geweest.
Midden jaren '50 maakt Tinguely zijn eerste meta-metics ''tekenmachines". Deze machines bestonden uit een blank vlak waarover een machinaal aangedreven pen willekeurige bewegingen maakte. Deze 'Métamatic' is niet alleen een parodie op het abstract-expressionisme, het Tachisme en het automatisme maar streefde ook naar de utopie van bijna-menselijke machines die vredig en vrolijk met de mens samenleven.
Vanaf nu waren het de mensen die beweging en geluid opriepen.
Met dit werk speelde Tinguely in op een thema dat in de moderne kunst al eerder aan de orde was geweest.
Toen kunstenaars aan het begin van de 20ste eeuw uitgekeken raakten op figuratieve kunst, en de visuele werkelijkheid niet meer als inspiratie diende, vroegen ze zich af waar ze voortaan de onderwerpen en vormen voor hun schilderijen vandaan moesten halen. Op dat moment ontstonden stromingen als het Dadaïsme en Surrealisme.
Bij deze stromingen paste het verlangen om opwellingen uit het onderbewuste creatief gestalte te geven, zónder daar met het bewustzijn controle op uit te oefenen. De tekenmachine van Tinguely past precies bij dit streven, want wanneer je een machine willekeurige bewegingen laat maken, krijgt het toeval volop de kans om 'toe te slaan'.
Bij deze stromingen paste het verlangen om opwellingen uit het onderbewuste creatief gestalte te geven, zónder daar met het bewustzijn controle op uit te oefenen. De tekenmachine van Tinguely past precies bij dit streven, want wanneer je een machine willekeurige bewegingen laat maken, krijgt het toeval volop de kans om 'toe te slaan'.
Bron: Kunstbus
